Bài 3: Hành trang Hội nhập bản lĩnh, tỉnh táo (Quý III)

Đoàn đại biểu thanh niên Việt Nam dự Festival tại Angieri năm 2001

1. Những yêu cầu đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ Hội nhập:

Đặc điểm nổi bật của giai đoạn hiện nay là các nước với chế độ chính trị - xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, cạnh tranh gay gắt vì lợi ích quốc gia, dân tộc.

Chủ động và tích cực hội nhập đầy đủ hơn vào thế giới hôm nay là một quyết sách chiến lược quan trọng của Đảng ta nhằm đưa đất nước tiếp tục phát triển đi lên vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh, phù hợp với xu thế khách quan của thời đại.

Trưởng ban đối ngoại T.W Đảng Hoàng Bình Quân (ảnh TTXVN)

Là lực lượng lớn, ưu tú, tràn đầy tiềm năng trong xã hội, hơn ai hết, chính thanh niên là lực lượng chủ công, xung kích để đưa đất nước hội nhập quốc tế thành công. Và đó là một nhiệm vụ, là sứ mệnh to lớn, vẻ vang của thế hệ trẻ hôm nay. Việt Nam được coi là quốc gia dân số trẻ với hơn 25 triệu thanh niên.

Nếu chúng ta chuẩn bị tốt, tổ chức tốt cho lớp trẻ hội nhập quốc tế thì sẽ là yếu tố vô cùng quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Hội nhập quốc tế đòi hỏi lớp trẻ phải nhanh chóng trang bị cho mình năng lực hội nhập, như bản lĩnh, kiến thức, trình độ ngoại ngữ, tin học, kỹ năng, tác phong công nghiệp, hiểu biết văn hóa dân tộc, đất nước mình, đồng thời phải hiểu biết thế giới, văn hóa thế giới ...

Với những gì tuổi trẻ Việt Nam đang có hiện nay, chúng ta có thể thấy còn phải nỗ lực trang bị nhiều lắm, đó là trách nhiệm của cả xã hội mà trước hết là tổ chức Đoàn, tổ chức Hội.

Nói tóm lại, chúng ta phải nâng cao được bản lĩnh chính trị, nâng cao được tri thức, nâng cao được năng lực hành động và nâng cao được văn hóa của người Việt Nam; có thể gọi là 4 nâng cao. Theo tôi, đó chính là các mục tiêu, yêu cầu đặt ra cho lớp người trẻ hôm nay.

2.Những thách thức đối với những người trẻ trong quá trình hội nhập:

Có nhiều thách thức nhưng chủ yếu, trước hết là sự cạnh tranh hết sức gay gắt và ngày càng quyết liệt. Cùng với tiến trình hội nhập quốc tế, sự cạnh tranh đó sẽ ngày càng thấm sâu vào mỗi quốc gia, theo đó cạnh tranh ngay tại trong nước.

Lợi thế cạnh tranh giữa các quốc gia là trí tuệ, nhân lực. Giải pháp duy nhất là phải tự nâng cao năng lực cạnh tranh mà trước hết là về chất lượng nguồn nhân lực. Muốn vậy, phải học tập, học nghiêm túc, học có chất lượng, học thường xuyên; đồng thời phải rèn luyện, phát triển các kỹ năng để làm việc và xử lý các vấn đề đặt ra với hiệu quả cao nhất.

Thứ hai, thế giới mà chúng ta hội nhập đã, đang và sẽ hết sức phức tạp. Do đó cần phải hết sức tỉnh táo để phân biệt được cái đúng, cái sai, cái thật, cái ảo...

Vì vậy, cần có được một thế giới quan, nhân sinh quan đúng đắn và tiến bộ. Điều này đặc biệt cần thiết trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay.

Một ví dụ minh chứng, thế giới hiện nay không chỉ đang khủng hoảng về kinh tế, tài chính, về mô hình phát triển…mà còn khủng hoảng cả về xã hội và nhân văn. Người ta bắt đầu nhận thức được rằng, lối sống ích kỷ, thực dụng, thuần túy chạy theo đồng tiền và các giá trị vật chất, bị chi phối bởi lòng tham không thể đem lại hạnh phúc cho con người và sự tốt đẹp cho xã hội.

Vì thế mà ngay tại các nước giàu, có mức sống cao, thì tỷ lệ thanh niên tự tử cũng rất cao. Đó là do họ không tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống trong cái gọi là “thế giới hiện đại” hôm nay.

Đoàn cần phải thanh niên hơn, trí tuệ hơn, chính trị hơn để Hội nhập

Tổ chức Đoàn cần xác định hội nhập quốc tế là một mũi xung kích; trang bị, vận động và tổ chức tốt cho giới trẻ hăng hái tham gia vào chủ trương lớn tích cực và chủ động hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta.

Theo đó, hoạt động của Đoàn cần hướng mạnh vào việc chuẩn bị tốt hành trang hội nhập quốc tế cho giới trẻ, trang bị nhận thức đúng đắn về hội nhập quốc tế cho thanh niên, cung cấp thông tin cập nhật cho thanh niên, phát động phong trào và cổ vũ thanh niên học ngoại ngữ, tin học, rèn luyện kỹ năng, mở rộng không gian quan hệ quốc tế cho thanh niên, đẩy mạnh hoạt động quốc tế của Đoàn, học hỏi thiết thực phong trào thanh niên thế giới…

Nói một cách khái quát hơn, theo tôi, cùng với việc kế thừa và phát huy những truyền thống, thành tựu trong thời gian qua, Đoàn cần phải “thanh niên hơn”, “trí tuệ hơn” và “chính trị hơn”.

“Thanh niên hơn” có nghĩa là Đoàn cần tăng cường hơn nữa sự gắn bó mật thiết, không bị lạc hậu so với TN. Đoàn cần quan tâm, sâu sát đến chất lượng học tập, chất lượng việc làm, thu nhập của TN, đến nhu cầu sinh hoạt văn hóa, thể thao hiện nay rất đa dạng của thanh niên và làm tốt hơn chức năng đại diện cho lợi ích chính đáng của thanh niên. Đoàn cần chủ động có mặt một cách tích cực trong mọi mặt đời sống, hình thức sinh hoạt hết sức đa dạng của thanh niên ngày nay, kể cả trong khu vực lao động ngoài quốc doanh, tại các khu dân cư, kể cả trên các mạng xã hội…

“Trí tuệ hơn” có nghĩa là Đoàn cần đổi mới mạnh mẽ phương thức tập hợp, giáo dục và hoạt động của Đoàn đối với thanh niên trong bối cảnh trình độ dân trí của thanh niên ngày càng cao, phát triển rất nhanh, nhu cầu rất đa dạng, sự bùng nổ thông tin và sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt của các phương tiện giải trí cùng các nhân tố khác tác động, lôi kéo thanh niên, trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Cần làm sao để các hoạt động của Đoàn vừa có sức hấp dẫn, vừa có hiệu quả thuyết phục, bổ ích đối với thanh niên.

đại biểu tham dự Chương trình Tàu Thanh niên Đông Nam Á- Nhật Bản

“Chính trị hơn” là để thực hiện được tốt một trong những chức năng hết sức quan trọng của Đoàn là trường học cộng sản chủ nghĩa cho thanh niên trong xã hội ngày nay.

Các hoạt động của Đoàn phải luôn nhằm tới việc hình thành, củng cố được nhân sinh quan, thế giới quan khoa học và tiến bộ cho lớp trẻ, để bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị, văn hóa, đạo đức nhân văn cho thanh niên. Đây là một nhiệm vụ không dễ dàng nhưng hết sức cần thiết trong bối cảnh những diễn biến phức tạp ở xã hội và trên thế giới hiện nay.

(Trích bài Phỏng vấn đồng chí Hoàng Bình Quân – Nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn.)