Hình ảnh tái hiện Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (Ảnh minh họa).
Vào thế kỷ I, nước ta bị rơi vào ách đô hộ của nhà Đông Hán. Dưới sự cai trị hà khắc của chính quyền đô hộ, đặc biệt là Thái thú Tô Định – một kẻ tàn bạo, tham lam và thâm độc – nhân dân rơi vào cảnh khốn cùng. Sưu cao, thuế nặng, bóc lột tài nguyên và sức lao động đã khiến nỗi oán hờn trong dân ngày một dâng cao. Không chỉ đàn ông mà phụ nữ, già trẻ đều sống trong cảnh bị áp bức, lăng nhục.
Trong bối cảnh ấy, nỗi đau riêng của Trưng Trắc, người con gái đất Mê Linh, càng thổi bùng lên ngọn lửa căm phẫn. Chồng bà – Thi Sách, một hào trưởng yêu nước – bị Tô Định sát hại vì dám lên tiếng phản đối chính sách cai trị tàn bạo. Biến đau thương thành hành động, Trưng Trắc cùng em gái là Trưng Nhị đã quyết chí khởi nghĩa, dựng cờ tập hợp quần chúng chống lại ách thống trị ngoại bang.
Mùa xuân năm 40, từ Mê Linh (nay thuộc huyện Mê Linh, Hà Nội), Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa. Chỉ trong một thời gian ngắn, cuộc khởi nghĩa đã nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của nhân dân cả nước, đặc biệt là tầng lớp phụ nữ. Nhiều nữ tướng tài ba như Lê Chân, Bát Nàn, Phật Nguyệt, Hồ Đề... đã đứng lên, gia nhập nghĩa quân, chứng minh rằng lòng yêu nước không phân biệt giới tính.
Với tinh thần quyết tử cho tổ quốc quyết sinh, cuộc khởi nghĩa nhanh chóng lan rộng, đánh chiếm và giải phóng 65 thành trì từ Lĩnh Nam đến tận Nam Hải. Đây là chiến công hiển hách đầu tiên trong lịch sử Việt Nam do phụ nữ lãnh đạo, đánh bại quân xâm lược hùng mạnh phương Bắc, khôi phục nền độc lập dân tộc sau hơn hai thế kỷ bị đô hộ.
Sau thắng lợi vang dội, Trưng Trắc lên ngôi, xưng vương, đặt nền móng cho một triều đại độc lập do người Việt làm chủ, với kinh đô đóng tại Mê Linh. Dưới triều đại của Hai Bà, nhân dân được sống trong một giai đoạn thanh bình ngắn ngủi, song đầy tự hào và kiêu hãnh.
Tuy nhiên, chính quyền Đông Hán không cam tâm thất bại. Năm 43, vua Hán cử Mã Viện – một viên tướng lão luyện – mang đại quân sang đàn áp. Trong hoàn cảnh lực lượng mỏng, binh khí thô sơ, Hai Bà Trưng cùng nghĩa quân đã chiến đấu kiên cường suốt nhiều tháng trời. Dù cuối cùng thất thế trước quân địch đông đảo và tinh nhuệ, Hai Bà chọn cái chết hiển hách trên sông Hát để giữ trọn khí tiết, lòng trung với dân tộc và lý tưởng độc lập.
Cái chết ấy không phải là kết thúc, mà là một khởi đầu bất tử, trở thành biểu tượng cho tinh thần “thà chết vinh còn hơn sống nhục” của người phụ nữ Việt Nam. Cuộc khởi nghĩa tuy không trường tồn, nhưng ánh sáng của nó thì bất diệt.
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là minh chứng rõ ràng cho sự bình đẳng và vị thế của phụ nữ trong xã hội Việt từ ngàn xưa. Trong lúc ở nhiều quốc gia phương Đông khác, phụ nữ vẫn bị xem nhẹ, thì ở Việt Nam, người phụ nữ đã trở thành thủ lĩnh quân đội, xưng vương trị quốc, là niềm tự hào không chỉ của dân tộc mà còn là một trong những hiện tượng lịch sử hiếm có trên thế giới cổ đại.
Từ hình ảnh Hai Bà Trưng, bao thế hệ phụ nữ Việt Nam đã kế thừa và phát huy tinh thần ấy, góp phần làm rạng rỡ lịch sử dân tộc. Từ Bà Triệu, Bùi Thị Xuân, đến Nguyễn Thị Minh Khai, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Định... họ đều là những đóa hoa bất khuất trên hành trình dựng nước và giữ nước.
Ngày nay, khi đất nước hòa bình, độc lập và đang trên đà phát triển, tinh thần của Hai Bà Trưng vẫn vẹn nguyên giá trị. Đó là bài học sâu sắc về ý chí độc lập dân tộc, khát vọng tự do và vai trò không thể thay thế của phụ nữ trong mọi lĩnh vực của đời sống – từ chính trị, kinh tế, đến văn hóa, khoa học, giáo dục.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đặt ra nhiều thách thức mới, hơn bao giờ hết, chúng ta càng cần khơi dậy và phát huy khí phách Trưng Trắc – Trưng Nhị trong từng người phụ nữ Việt Nam. Phụ nữ ngày nay không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, mà còn là lực lượng tiên phong trong xây dựng xã hội tiến bộ, văn minh, giàu mạnh.
Kỷ niệm 1985 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta – đặc biệt là thế hệ trẻ và các tầng lớp phụ nữ – cùng nhìn lại chặng đường lịch sử hào hùng, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm trong công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước.
Chúng ta hãy cùng tiếp nối tinh thần kiên cường, bất khuất ấy, đưa Việt Nam vững bước tiến lên, xây dựng đất nước hùng cường, vì một tương lai công bằng, thịnh vượng và văn minh, nơi người phụ nữ luôn được tôn vinh và phát triển toàn diện.
Tác giả bài viết: Minh Triết
Ý kiến bạn đọc